UYU MUNSI MU MATEKA : taliki ya 8/Nyakanga,Radiyo RTLM, (Radio Television des Mille Collines) yatangije ibiganiro byayo naho Kim Il-sung yitaba imana
Uyu munsi Taliki ya munani /Nyakanga ni umunsi w’i 189 mu igize uyu mwaka ukaba usigaje iminsi 177 kugirango ugere ku musozo dushingiye kuri calendar ya Gregor .
Ibyaranze tariki 8 Nyakanga mu mateka:
951 : Nibwo Umujyi wa Lutèce mu Bufaransa wahinduye izina witwa Paris.kugeza ubu.
1099: Mu ntambara ya mbere y’amadini, izwi nka Crusade, ingabo z’abakirisitu bagera ku bihumbi 15 bakoze imyigaragambyo yo kwiyicisha inzara hafi ya Yeruzalemu, biturutse ku Bayisilamu bari babagose.
1497: Umushakashatsi Vasco da Gama, ukomoka muri Portugal yatangiye urugendo rwo kwerekaza mu Buhinde.
1775: Hashyizwe umukono ku masezerano yiswe Olive Branch Petition hagati y’intumwa zari zihagarariye Leta 13 zakoze bwa mbere Leta Zunze Ubumwe za Amerika.
1776: Mu rukurikirane rwa Leta ya Philadelphia na Pennsylvania, zatangaje ku mugaragaro ubwigenge bwazo, havuzwa inzogera yiswe iy’ubwigenge (Liberty Bell).
1889:Â Hatangiye gusohoka ikinyamakuru cyo muri Leta Zunze Ubumwe za Amerika cyitwa Wall Street Journal.
1859 : Charles XV yabaye Umwami wa Suwede na Norvège afata izina rya Charles IV.
1862 : I Washington muri Amerika hashyizweho itegeko ryabuzaga gushaka abagore n’abagabo barenze umwe.
1876 : Abahezanguni b’abazungu bangaga urunuka abirabura, barashe 5 bari bahuriye mu ishyaka ry’Abarepubulika i Hamburg mu Budage
1962 : Mu Bufaransa habaye misa yahariwe amahoro muri iki gihugu yabereye muri Katederale ya Reims.
1966 : Umwami Mwambutsa IV w’u Burundi yahiritswe n’umuhungu we Charles Ndizi.
1982: Muri Iraki hapfubye umugambi wo guhitana Perezida Saddam Hussein i Dujail.
1986 : Muri Tuniziya Perezida Habib Bourguiba yahiritswe na Minisitiri w’Intebe we Mohamed Mzali.
1993 : Radiyo RTLM, (Radio Television des Mille Collines) yatangije ibiganiro byayo.
1994 : Kim Jong-il yabaye Perezida wa Koreya ya Ruguru asimbuye se Kim Il-sung wari wapfuye.
1996 : Umugabo wari ufite ikibazo cyo mu mutwe yinjiye mu ishuli ribanza rya Wolverhampton, mu Bwongereza akomeretsa abana 4 n’abarimu 4.
1948: Igisirikare kirwanira mu kirere cya Leta Zunze Ubumwe za Amerika (United States Air Force) cyatangiye kwakira abasirikare b’igitsinagore muri gahunda yiswe Women in the Air Force (WAF).
1970: Perezida Richard Nixon yatangarije Inteko ya Amerika, ubutumwa budasanzwe bwageneraga uburenganzira budasanzwe abaturage kavukire ba Amerika.
1982: I Dujail mu Majyaruguru y’Umurwa Mukuru Bagdad hakozwe igikorwa cyo gushaka kwivugana Perezida Saddam Hussein, wayoboraga Irak.
1997: NATO (North Atlantic Treaty Organization) yasabye Czech Republic, Hongrie na Pologne kwinjira muri uyu muryango mu masezerano yagombaga gukorwa mu 1999.
1999: Bwa nyuma muri Leta ya Florida hatanzwe igihano cy’urupfu hifashishijwe intebe y’amashanyarazi (electric chair).
Bimwe mu bihangange byavutse kuri iyi tariki:
1621 : Jean de La Fontaine, umusizi w’inkuru n’imigani bishingiye ku nyamaswa bigamije kwigisha. Akomoka mu Bufaransa.
1986 : Kaiane Aldorino, wabaye Nyampinga Gibraltar muri 2009, nyuma akaba na nyampinga w’Isi muri 2009.
1895: Igor Tamm, umuhanga mu bugenge ukomoka mu gihugu cy’Uburusiya, akaba yarabiherewe n’igihembo cyitiriwe Nobel.
1908: Nelson A. Rockefeller, Visi Perezida wa 41 wa Leta Zunze Ubumwe za Amerika.
1949: Y. S. Rajasekhara Reddy, umunyapolitiki ukomoka mu gihugu cy’u Buhinde.
Bamwe mu batabarutse kuri iyi tariki ya 08 Nyakanga mu mateka:
1153: Papa Eugene III
1930: Joseph Ward, Minisitiri w’Intebe wa New Zealand
1994: Lars-Eric Lindblad, umuhanga w’ umushakashatsi n’umwubatsi, ukomoka mu gihugu cya Swede.
1994: Kim Il-sung, umusirikare wo muri Korea ya Ruguru wanabaye President wayo.
1916 : Augustin Cochin, umunyamateka n’umufilozofe ukomoka mu Bufaransa
2007 : Carlos Adriano de Jesus Soares, umukinnyi wa football ukomoka muri Brezil na Chandra Shekhar, Minisitiri w’intebe mu Buhinde kuva mu 1990 kugeza 1991
2011 : Betty Ford, umugore wa Gerald Ford wabaye Perezida wa Amerika